Wpływ pandemii na konsumenta i marketing internetowy (Marketing 4.0 wg Kotlera)

W życiu społeczeństwa wraz z wybuchem w 2020 roku pandemii COVID-19, dokonało się wiele zmian. Biznes przyjął ogromny cios i musiał zmierzyć się z nową covidową rzeczywistością. Sprzedaż w Internecie już wcześniej cieszyła się rosnącą popularnością. Jednak tak duża dynamika przemian e-commerce i marketingu internetowego spowodowana jest transformacją gospodarki w dobie pandemii.

Rynek konsumenta się zmienia, a wraz z nim rozwiązania marketingowe. Według Philipa Kotlera, amerykańskiego ekonomisty, na zachowania konsumentów wpływają określone czynniki. Należą do nich czynniki psychiczne, społeczne, ale też kulturowe. W grupie czynników społecznych decydujący wpływ mają ekonomiczne. Pod uwagę brany jest dochód gospodarstwa domowego, jego zdolność kredytowa, stabilność sytuacji finansowej oraz ewentualne zadłużenie. Model zachowań konsumenckich ulega zmianie i z postawy „chcę” zmienia się na „potrzebuję”. Nasuwa się zatem pytanie, które marketingowiec powinien sobie zadać- czego potrzebują dziś klienci? Okazuje się, że najczęściej kupowanymi produktami w czasie izolacji były przybory kuchenne oraz książki. Dużym zainteresowaniem cieszyły się gry online oraz zajęcia fitness online. Jednak samo zaproponowanie produktu to już za mało.

Z uwagi na ekonomiczno- społeczne zmiany Kotler w swoich książkach zaproponował dotychczas trzy stadia rozwoju marketingu: 1.0, 2.0 oraz 3.0. Jego kolejną propozycją jest marketing 4.0, który otwiera dialog klienta z producentem i idealnie wpisuje się w czas pandemii. Granica pomiędzy producentem, a konsumentem ulega zatarciu. Oprócz produktu klient ma otrzymać coś więcej. Marketing 4.0 ma realizować najwyższe potrzeby i funkcjonować zgodnie z wartościami kupującego. Co to oznacza? Gdy kupujemy koszulę, uszytą przez dzieci w Bangladeszu za marne grosze i w trudnych warunkach pracy, nie chcemy przeważnie mieć w tym swojego udziału. Jednak, gdy nabywamy butelkę wody i dowiadujemy się, że firma buduje kolejną studnię w Sudanie, to wspieramy ten cel. Marketing 4.0 to wyprzedzanie oczekiwań klienta. Firma, działająca w myśl jego zasady, pokazuje swoje zaangażowanie w sprawy otaczającej rzeczywistości.

Cyfryzacja stała się nadzieją dla gospodarki. W czasie kryzysu największą szansę na odbudowę gospodarki zaobserwowano w pracy zdalnej, e-commerce, digital marketingu oraz e-learningu. Praca zdalna, dla wielu pracowników konieczność, dla firm szansa na przetrwanie. Udział e-commerce w sprzedaży detalicznej w ciągu kilku pierwszych miesięcy 2020,wg danych GUS wzrósł dwukrotnie. Digital marketing, czyli cyfrowa reklama to koło zamachowe biznesu. W czasie pandemii wielu przedsiębiorców z niej zrezygnowało i wycofał się z kampanii, niepotrzebnie. E-learning zdominował w tym czasie szkolnictwo i także ma niemałe znaczenie dla gospodarki.
Ideą Marketingu 4.0 jest połączenie marketingu cyfrowego oraz tradycyjnego, celem budowania zaangażowania konsumenckiego. Era marketingu skupionego na transakcji i produkcie minęła. Nadeszła era budowania relacji z klientem. Hybrydowa koncepcja działań marketingowych, jest kierunkiem nowych przemian. Portale społecznościowe, stanowiące centra informacji i reklam, mają w tym niemały udział. Natomiast w najnowszej publikacji „Marketing 5.0” Kotler podejmuje aktualny temat zmieniających się technologii i sztucznej inteligencji. Aktualna publikacja, jak i wcześniejsze wydania to świetne kompendium wiedzy. Nie bez powodu podobizna Kotlera znalazła się na znaczkach pocztowych w Indonezji.

Bibliografia
Philip Kotler, Hermawan Kartajaha, Iwan Setiawan, Marketing 4.0,Wyd. MT Biznes, 2017.